شهرستان ساحلی چالوس
شهرستان ساحلی چالوس
الف ) آثار تاريخي داخل شهر چالوس :
کاخ چايخوران شماره ثبت تاريخي 1045
اين کاخ که از بناهاي دوره پهلوي اول است در جنوب ميدان معلم چالوس و در منطقه اي موسوم به محوطه کاخ واقع شده و اکنون به عنوان مکان اداره ميراث فرهنگي چالوس مورد استفاده قرار دارد .
اين بنا در محوطه اي به مساحت تقريبي 4000 متر مربع در يک طبقه و زير زمين احداث شده است دو ورودي اصلي بنا در ضلع غربي و شرقي است و فضاهاي داخلي ساختمان مشتمل بر دو بخش اصلي و خدماتي بوده که با راهروي مياني به هم مرتبط است .
بخش اصلي شامل بالکن ستوندار شمالي و دو تالار مربع شکل در جنوب آن و يک تالار مستطيل شکل در جهت شمالي و جنوبي است که با تزئينات زيباي گچ بري آراسته شده است . بخش خدماتي داراي دو اتاق و آبدار خانه و دو ايوان در دو سوي شرقي و غربي است .
هتل بنياد پهلوي چالوس :
هتل بنياد پهلوي در ضلع شرقي ميدان معلم شهر چالوس واقع شده است . اين بنا در دوره پهلوي اول بعنوان هتل در دو طبقه و زيرزمين ، در امتداد شمالي و جنوبي احداث گرديده و بعد از انقلاب به سپاه پاسداران واگذار شد و هم اکنون بعنوان درمانگاه تخصصي امام رضا مورد بهره برداري مي باشد .
ويلاهاي جنگلباني :
مجموعه اي شامل پنج ويلا در ضلع شمالي ميدان معلم شهر چالوس درمحوطه سازمان جنگل ها و در فاصله اندکي از جانب شرقي رودخانه چالوس واقع شده است .
اين ويلاها تماماٌ دو طبقه و تنها قسمت کرسي آنها از سنگ هاي تراشيده ساخته شده است . علاوه بر سنگ مصالح متداول روز از جمله آجر و چوب و … در ساخت آنها بکار رفته است .
پل فلزي چالوس :
اين پل که در مرکز شهر و بر فراز رود چالوس قراردارد بناي آن در سال 1311 هـ . ش شروع و در سال 1312 به بهره برداري رسيد . طول پل 200 متر و عرض گذرگاه باجان پناه 6.5 متر مي باشد . قسمت فلزي آن داراي يک چشمه به طول 68.5 متر است و در سو به دو دهانه طاق منتهي ميشود اتصالات فلزي تماما پرچ کاري و به گونه تزئيني است. دو طرف پل به صورت پايه چراغها و مجسمه شيرهاي سيماني آراسته شده است .
دبستان پروين اعتصامي :
اين بنا که در ضلع شمالي خيابان امام واقع شده است . در سال 1312 خورشيدي همزمان با احداث کارخانه حريربافي به عنوان رستوران کارخانه بنا گرديد و در سال هاي 1320 تا 1324 هـ . ش مرکز فرماندهي نيروهاي ارتش شوروي سابق بود .
پس از خروج متفقين از سال 1325 تاکنون اين بنا با نام دبيرستان شاپور و پس از مدتي تحت نام دبستان پروين اعتصامي مورد بهره برداري آموزشي است . ساختمان مدرسه از يک طبقه و زيرزمين تشکيل شده است و ورودي آن در جهت جنوبي و داراي سردر تزئيني است .
کارخانه حريربافي چالوس :
عمليات ساختماني کارخانه از سال 1312 ش آغاز و در سال 1315 به پايان رسيد . حريربافي چالوس که در زمان خود در خاورميانه بي نظير بوده از سال 1315 تا سال 1337 بکار توليد محصولات ابريشمي طبيعي انواع پارچه ، جوراب ، پرده و کراوات و غيره به منظور صدور به کشورهاي ديگر اختصاص داشت . در اين سال کارخانه تعطيل و دستگاه هاي آن به رشت انتقال يافت .
اين کارخانه که تقريباً در مرکز بافت شهري چالوس قراردارد داراي محوطه بسيار وسيعي شامل قسمتهاي مختلف از جمله ديگ بخار و منبع توليد انرژي ، انبار پيله ، نخ ريسي ، پارچه بافي ، جوراب بافي ، رنگرزي ، کارخانه نخ سازي ، منبع آب و ساختمان ادارات مرکزي بود .
کارگران اين کارخانه اکثر غيربومي و عموما از شهرهاي گيلان و بعضاً آمل و بابل ، اصفهان ، مشهد و تبريز بودند و جمعيتي در حدود 1500 نفر را تشکيل مي دادند .
پس از تعطيلي کارخانه ساختمان آن به وزارت کشاورزي و منابع طبيعي سپرده شده بود و بعد از انقلاب اسلامي نيز به سپاه پاسداران واگذار شد .
ضمن تشکر از شما ، آنچه مرا بر آن داشت تا بتوانم کاری هر چند کوچک و ناچیز انجام دهم علاقه و دوست داشتن به کشور و وطنم گلیرد بوده و امیدرارم با کمک از خداوند مستعان و لطف و احسان شما دوستداران مرز و بوم ایرانی بتوانم این روستای کوچک و دوست داشتنی را به همه مردم ایران و جهان بشناسانم. لذا مستدعی است با پیشنهادات و انتقادات سازنده خود مرا دراین راه خطیر یاری فرمایید.شریعتمدار
